Menu Zamknij

Obserwacje układu kontaktowego wspólnie z TESS

Dzisiejszonocne obserwacje uważam za sukces. Udało mi się przeprowadzić obserwacje mojego obiektu jednocześnie z obserwatorium orbitalnym TESS, dzięki czemu będę miał materiał do kalibracji danych z teleskopu kosmicznego. To z kolei pozwoli na wykorzystanie pełnego potencjału wielomiesięcznej fotometrii rzeczonego całkiem interesującego układu kontaktowego. Tym bardziej, że nikt wcześniej nie obserwował jeszcze tego obiektu.

Klasycznie: czym są układy kontaktowe? To takie obiekty, który składają się z dwóch gwiazd orbitujących się wzajemnie, ale będących tak bardzo blisko siebie, że stykają się wzajemnie i pozostają w stabilnym fizycznym kontakcie przez kilka miliardów lat. Gwiazdy w takim układzie współdzielą zewnętrzną otoczkę wymieniając się masą i energią. Potężne pole magnetyczne steruje przepływami materii, przez co na powierzchni układów kontaktowych można obserwować (pośrednio obserwować) wielkie plamy gwiazdowe. A moim konikiem jest badanie, jak to pole magnetyczne sobie w tych gwiazdach ewoluuje w czasie.

Piękna to była noc. Nie zapomnę jej nigdy. Autobus do Obserwatorium mi zwiał i ledwie zdążyłem z podpięciem wszystkiego przed zapadnięciem zmroku. Potem przyszło mocne zachmurzenie i polowałem na dziury w chmurach. Potem mapy radarowe wskazywały, że znad Rzeszowa nadciąga jakaś ulewa, więc byłem gotowy wszystko pozamykać. Koniec końców, z pewną dozą ryzyka, ale i przy sporym szczęściu, złapałem maksimum blasku (obydwie gwiazdy w układzie odwrócone bokiem) oraz płaskodenne minimum (czyli całkowite zaćmienie jednej gwiazdy przez drugą). A wszystko w czterech szerokopasmowych filtrach fotometrycznych, za pomocą których będę w lipcu kalibrował dane z obserwatorium TESS. Już teraz mogę powiedzieć, że zbadany przeze mnie obiekt ma dwie gwiazdy, których stosunek mas wynosi w przybliżeniu 0.15, tj. jedna jest jakieś 7x bardziej masywna od drugiej. Co ciekawe, nawet przy tak ekstremalnych stosunku mas, obydwie mają takie same temperatury powierzchni (wspólna otoczka).

A teraz czas pozamykać teleskop i zjechać rowerem do domu. Miłego dnia

Podaj dalej!